ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΑΝΑΣΚΑΦΕΣ

Καλημέρα σας

Στο πλαίσιο του προγράμματος Τοπικής Ιστορίας που υλοποιούμε φέτος με τίτλο: Το Κιλκίς στη δίνη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου: 100 χρόνια από τις μάχες Σκρα και Δοϊράνης, διαβάσαμε, ότι κατά τη διάρκεια του Μακεδονικού Μετώπου 1915 -1918 διενεργήθηκαν ανασκαφές στον χώρο τη Μακεδονίας από τα εκστρατευτικά σώματα. Θα θέλαμε να σας κάνουμε μερικές ερωτήσεις σχετικά με το θέμα που αφορούν τον νομό μας.

1. Εντοπιστήκαν ευρήματα κατά τη διάρκεια του Μακεδονικού Μετώπου στην περιοχή του Νομού μας;

Ναι, εντοπίστηκαν τυχαία αρχαιολογικά ευρήματα κατά τη διάνοιξη από τους στρατιώτες των συμμαχικών δυνάμεων ορυγμάτων / χαρακωμάτων αλλά και άλλων κατασκευαστικών έργων (οδοποιεία, ύδρευση) για την προστασία τους από τα εχθρικά πυρά, καθώς και στα μετόπισθεν της πρώτης γραμμής από μέλη της διεθνούς ΧΑΝ, οι οποίοι εξυπηρετούσαν καθημερινές ανάγκες των στρατιωτών (καντίνες, χώροι προσευχής κτλ).

2. Σε ποιες περιοχές του Νομού μας εντοπίστηκαν τα ευρήματα αυτά;

Κατά τη διάρκεια του πολέμου στις περιοχές της Ποντοηράκλειας (θέση Τσαουσίτσα) από τους Βρετανούς και της Αξιούπολης (θέση Μπαΐρια -Bohemitsa) από την Γαλλική Αρχαιολογική Αποστολή της Στρατιάς της Ανατολής.

Και στις δύο θέσεις εντοπίστηκαν κατάλοιπα νεκροταφείων της Εποχής Σιδήρου, η οποία καλύπτει το διάστημα από τον 10ο έως τον 7ο αι. π.Χ.

3. Ποια είναι η ποσότητα των ευρημάτων;

Είναι σημαντική.

4. Σε ποια περιοχή του Κιλκίς εντοπίστηκαν τα περισσότερα ευρήματα;

Στην Ποντοηράκλεια (Τσαουσίτσα)

5. Τι είδους ευρήματα έχουν εντοπιστεί;

Κυρίως κεραμική, δηλαδή πήλινα χειροποίητα και τροχήλατα σκεύη, μαρμάρινες στήλες με επιγραφές, μεταλλικά (χάλκινα κυρίως αντικείμενα γυναικείας κόσμησης), πήλινα ειδώλια κ.ά.

6. Σε ποια εποχή χρονολογούνται;

Τα περισσότερα στην Εποχή Σιδήρου

7. Ποιο ήταν το σπουδαιότερο από τα ευρήματα;

Τα ευρήματα της Τσαουσίτσας που συνιστούν κτερίσματα γυναικείων ταφών, έχουν θεωρηθεί ότι παραπέμπουν σε γυναίκες/ιέρειες κάποιας λατρείας του Ήλιου.

8. Ποιος το βρήκε;

Κυρίως στρατιώτες του Βρετανικού στρατού που βρίσκονταν τοποθετημένοι στην πρώτη γραμμή, καθώς και στρατιώτες του μηχανικού σώματος που ήταν υπεύθυνοι για τη δημιουργία έργων υποδομής (οδικό δίκτυο)

9. Τα αρχαία που βρέθηκαν στο Κιλκίς ήταν τυχαίες ανακαλύψεις ή από σκόπιμες ανασκαφές;

10. Τυχαίες ανακαλύψεις

11. Ποιες χώρες εκμεταλλεύτηκαν τα αρχαία;

Κάποια από τα αρχαιολογικά ευρήματα εκτίθενται ή φυλάσσονται σήμερα στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, και κάποια άλλα στο Εθνικό Μουσείο Σκωτίας, στην πόλη του Εδιμβούργου και στο Βρετανικό Μουσείο στο Λονδίνο.

12. Τα αρχαία που βγήκαν εκτός της χώρας μας, γίνονται προσπάθειες για να γυρίσουν πίσω;

Όχι

13. Ποιοι έκαναν τις περισσότερες ανασκαφές; Οι Άγγλοι ή οι Γάλλοι;

Στην περιοχή του Κιλκίς οι Άγγλοι

14. Για ποιους λόγους οι Άγγλοι και οι Γάλλοι ενδιαφέρονται για τα αρχαία μας;

Στους κόλπους των στρατευμάτων, τόσο των Άγγλων όσο και των Γάλλων, υπήρχαν άνθρωποι με υψηλό αρχαιογνωστικό ενδιαφέρον για τη χώρα μας, αρκετοί από τους οποίους είχαν ζητήσει και επίσημα από την χώρα μας άδεια να εξετάσουν ή και να φωτογραφήσουν αρχαιολογικά αντικείμενα και κάποιοι μάλιστα απέστελναν και ανταποκρίσεις ή αναφορές τους σε περιοδικά της χώρας τους σχετικές με ευρήματα αρχσιολογικού ενδιαφέροντος κατά τη διάρκεια του πολέμου.

15. Σε γενικές γραμμές οι ανασκαφές που έγιναν τότε ωφέλησαν τον Νομό Κιλκίς;

Αναμφίβολα ωφέλησαν γιατί χάρη στην τυχαία αποκάλυψη εκείνων των αρχαιολογικών αντικειμένων έγιναν γνωστές στη διεθνή επιστημονική κοινότητα αρχαιολογικές θέσεις άγνωστες έως τότε.

Επιπλέον, ο εντοπισμός των ευρημάτων αποτέλεσε την αφορμή να επιστρέψουν οργανωμένα πλέον Βρετανικές κυρίως, στην περίπτωση του Κιλκίς, αρχαιολογικές αποστολές προκειμένου να διενεργήσουν συστηματική ανασκαφική έρευνα.

Τα αποτελέσματα εκείνων των ερευνών αλλά και μεταγενέστερες ειδικές μελέτες σε συγκεκριμένα αρχαιολογικά αντικείμενα (όπως την κεραμική) έχουν δημοσιευθεί και έτσι οι αρχαιότητες του Κιλκίς είναι πλέον ευρέως γνωστές στη διεθνή βιβλιογραφία.

16. Οι ανασκαφές που ξεκίνησαν τότε, συνεχίστηκαν από το ελληνικό κράτος;

Η ελληνική αρχαιολογική Υπηρεσία διενήργησε έκτοτε ανασκαφικές έρευνες σε κάποιες θέσεις αρκετά κοντά σε εκείνες που είχαν αρχικά ερευνηθεί από τις ξένες αποστολές κατά τη διάρκεια του πολέμου.

Ευχαριστούμε πολύ!